Tình hình thực tế nói trên đòi hỏi cần hiện đại hoá mạng lưới trạm thu phí Quốc lộ với mục đích tạo thuận lợi tối đa cho phương tiện qua lại, đồng thời tận thu cho Ngân sách nhà nước, chống phát sinh tiêu cực. Các mục tiêu cụ thể của Nhà nước trong việc hiện đại hóa mạng lưới trạm thu phí là trước tiên sẽ thiết lập một hệ thống thu phí hiện đại với quy trình thu phí đơn giản, hiện quả, thống nhất.

Nhà nước sẽ đồng bộ hóa, tiêu chuẩn hóa trang thiết bị trên toàn mạng nhằm cho phép thực hiện tốt nhất việc thanh toán liên mạng. Cùng với đó sẽ đáp ứng các hình thức phí lượt, phí kỳ, phí trả trước và cả loại phí đi toàn quốc. Đặc biệt, việc hiện đại hóa còn nhằm đảm bảo an toàn giao thông ở mức tối đa và không gây ùn tắc tại khu vực trạm thu phí; tình trạng công nhân làm việc trên mặt đường sẽ không còn, tăng cường hiệu quả công tác giám sát chống tiêu cực. Tất cả những hoạt động trên sẽ phải phù hợp với điều kiện Việt Nam nhất là công nghệ và giá thành.

Thu phí điện tử: hướng phát triển tất yếu!

Tại hội thảo “Công nghệ thu phí - Giải pháp thu phí liên trạm” do Cục Đường bộ Việt Nam vừa tổ chức sáng 27/05 tại Hà Nội, Công ty Điện toán và Truyền số liệu (VDC) và Công ty Netfective Technology, một trong những nhà cung cấp giải pháp hệ thống thu phí hàng đầu của Pháp đã đề xuất một giải pháp hệ thống thu phí liên trạm ứng dụng công nghệ hiện đại. 

Trong hệ thống này, VDC trình bày đề xuất cung cấp một cơ sở hạ tầng mạng và truyền thông bảo đảm tính mở, tính bảo mật và ổn định cao, liên kết các trạm thu phí trên toàn quốc và tương tác giữa các đầu mối khác như Cục đường bộ Việt Nam, kho bạc, ngân hàng… Ngoài ra hệ thống còn cho phép tái sử dụng mà không cần thay đổi nhiều cấu trúc hệ thống trên các trạm đã lắp thiết bị thu phí hiện có.

Giải pháp thu phí giao thông liên trạm được phát triển theo định hướng "Thu phí điện tử". Các phương tiện giao thông vẫn sử dụng vé giấy để làm hóa đơn thanh toán. Việc kiểm soát vé tại trạm tùy theo loại vé mà sử dụng thẻ Smartcard hay thẻ Radio để kiểm tra. Với giải pháp sử dụng vé Smartcard và vé Radio, tất cả các thông tin được mã trực tiếp lên thẻ như loại xe, loại vé, số tiền... đáp ứng được yêu cầu cần có của trạm thu phí hiện đại. Khi cần thanh toán liên trạm (mua vé ở trạm này nhưng sử dụng để đi qua trạm khác) không cần thiết phải kết nối dữ liệu giữa các trạm lại với nhau, tất cả các thông tin trên thẻ sẽ được chương trình kiểm tra thông qua máy đọc, nếu hợp lệ chương trình sẽ chấp nhận cho xe qua.

Tiến sỹ Phạm Anh Chiến, Trưởng phòng tích hợp và phát triển hệ thống của VDC, cho biết, hệ thống thu phí liên trạm kết nối Trung tâm và các trạm thu phí trên các tuyến quốc lộ khi đi vào hoạt động sẽ tạo ra một môi trường trao đổi thông tin thống nhất cho cả những người tham gia giao thông cũng như các nhà quản lý, cơ quan thuế, ngân hàng... Dự kiến, sau 3 năm kể từ ngày triển khai dự án thu phí, VDC sẽ nội địa hóa được tới 70-80% công nghệ thu phí này.