Trong thời gian gần đây, trên Internet xuất hiện 2 trò lừa đảo mang tính quốc tế. Đó là các thư gửi qua địa chỉ email đề nghị làm đối tác chuyển tiền và thông báo giải thưởng xổ số quốc tế.

Trong vòng vài tháng qua người viết bài này đã nhận được hàng chục lá thư đề nghị dạng này. Hầu hết các thư đề nghị đối tác gửi tiền đều xuất phát từ các nước châu Phi. Trong các thư này đều giới thiệu danh tính, địa chỉ đàng hoàng và trình bày một hoàn cảnh khá đặc biệt, éo le, như là vợ con các chính khách đã bị giết, bị lật đổ hoặc đang bị truy nã về chính trị. Nay đang được thừa kế gia sản vài ba trục triêu USD và số tiền đó đang được gửi tại một tài khoản bí mật, nay cần chuyển đến một tài khoản an toàn ở nước ngoài, dưới dạng đầu tư vào một dự án nào đó do 2 bên thỏa thuận.

Tỷ lệ ăn chia được đưa ra rất hấp dẫn, thường những người này (phía đề nghị) chỉ xin nhận lại 70-75% sau khi chuyển tiền an toàn đến tài khoản của bên nhận làm “đối tác”, còn bên đối tác được hưởng 25-30% tổng số tiền chuyển đến. Chi phí chuyển tiền và mở tài khoản khoảng 5%.

Các đề nghi làm ăn kiểu như trên thường liên quan đến 2 khả năng: Khả năng thứ nhất, họ muốn tìm đối tác để “rửa tiền”, tức là những người ở nước ngoài này có một khoản “tiền phi pháp”, họ cần chuyển ra nước ngoài dưới dạng đầu tư để hợp pháp hóa số tiền này. Khả năng thứ 2, đơn giản chỉ là một trò lửa đảo. Họ đưa ra chiêu thức “ăn chia” hấp dẫn như vậy để lôi kéo phía “đối tác” nhận lời hợp tác. Trong quá trình làm thủ tục chuyển tiền, sẽ đề nghị phía đối tác ứng ra (deposit vào tài khoản của mình) một số tiền để bảo lãnh tín dụng, mở trương mục tài khoản để chuyển tiền quốc tế. Khi nhận được khoản tiền ứng trước từ phía “đối tác” này, họ sẽ lặn mất tăm.

Trúng xổ số vì có e-mail hên?

Còn trò thông báo “giải thưởng xổ số” quốc tế cho địa chỉ email cũng được các tổ chức lừa đảo quốc tế dàn dựng khá công phu. Thường các chiêu lừa này xuất phát từ châu Âu, như Tây Ban Nha, Hà Lan, Anh, gửi theo đường email các thông báo trúng giải thưởng (winning notification). Thư nhân danh Hội đồng xổ số quốc tế (có trang web hẳn hoi) thông báo: Thông qua một chương trình xổ số quay thưởng (gọi là lottery hoặc loto) cho các địa chỉ email “được chọn từ hàng trăm ngàn địa chỉ email và được xử lý "khách quan bằng chương trình computer” thì địa chỉ email của ông bà được trúng giải thưởng độc đắc, hoặc là một trong số mười người trúng giải". Các giải thưởng được thông báo thường rất cao, từ 500.000 đến một vài triêu Euro. Kèm theo số tiền trúng thưởng là số số serri của giải thưởng; số vé trúng thưởng và số may mắn. Cuối thông báo là đề nghị người được thưởng liên hệ nhanh với ngài A, bộ phận xử lý giải (Remittance/Processing Department) của chương trình xổ số để làm các thủ tuc nhận giải càng sớm càng tốt.

Tác giả bài viết cũng đã nhận được 3 thông báo giải thưởng cho địa chỉ email độc đắc thuộc dạng này, và đã thử đeo đuổi một vụ với giải thưởng 1,5 triệu Euro từ “Chương tình xổ số của Onlae Loto” ở Tây Ban Nha. Sau khi liên hệ với “Mr. Alberto Jose”, người này đã gửi tới một đơn xin nhận giải thưởng (claim form for winning prize) và đề nghị điền họ tên, địa chỉ và các số liên quan đến giải trên, thậm chí còn yêu cầu ghi họ tên, địa chỉ người thân (kin person) là người có thể thừa kế hoặc nhận thay. Sau khi hoàn thành và gửi form này, họ tiếp tục thông báo trong vòng 72 giờ phải có mặt ở Madrid (thủ đô Tây Ban Nha) để trực tiếp ký giấy nhận tiền và hoàn tất các thủ tục nhận tiền. Họ đưa ra ngày, giờ cuộc gặp và đề nghị cung cấp hành trình bay để đại diên của họ đón tại sân bay.

Trong trường hợp vì lý do nào đó không đi được, đề nghị thông báo gấp và ủy quyền cho luật sư đại diện để luật sư này đứng ra giúp các thủ tục. Sau đó họ giới thiệu cho một luật sư thuộc văn phòng luât sư X và đề nghị người trúng giải liên hệ ngay với văn phòng luật sư. Sau khi liên hệ, văn phòng luật sư gửi cho mẫu giấy ủy nhiệm (có logo và địa chỉ hẳn hoi) để người trúng giải ký. Kèm theo giấy ủy nhiệm là thông báo chi phí cho thủ tục tư vấn và công chứng (consultation/notarization) để tiến hành các thủ tục là 4.500 EURO, trong đó đương sự phải nộp trước 1,500 Euro, số tiền còn lại sẽ được thanh toán sau khi nhận được tiền thưởng.

Ngoài ra người nhận giải phải cung cấp tài khoản số hộ chiếu/chứng minh thư và trong đơn ủy quyền ghi rõ đồng ý chi trả trước số tiền trên. Với các giấy tờ này phía văn phòng luật sư dễ dàng chuyển tiền từ tài khoản của người trúng thưởng vào tài khoản của họ vì ở nước ngoài, khi cung cấp số tài khoản kèm theo lệnh chi là đủ cơ sở pháp lý để họ rút tiền từ tài khoản của mình. Như vậy cả một quá trình nghe có vẻ rất chặt chẽ về mặt thủ tục pháp lý, nhưng cuối cùng lộ ra “cái tổ con tò vò” là yêu cầu trả trước số tiền đặt cọc 1,500 Euro cho Văn phòng luật sư đại diên. Chắc chắn nếu cả tin mà chuyển số tiền này cho họ thì mất toi luôn.

Chiêu lừa đảo này thường tập trung vào những người có tiền, biết tiếng Anh để giao dịch, vì ngoài liên hệ qua email, họ trực tiếp gọi điện thường xuyên để xem mình đã chuẩn bị đến đâu và thúc giục làm nhanh các thủ tục cần thiết. Được biết ở Việt Nam, có người làm trong ngành ngân hàng cũng đã bị mất 500 đô la vì trò lừa này. Còn ở nước ngoài có vụ án nổi tiếng xảy ra ở Zcẽck, nạn nhân lại là một nhà cựu ngoại giao cũng bị mắc vào lừa trò này đến mức bỏ hết tiền tiết kiệm và thế chấp cả nhà để vay tiền đeo đuổi một vụ lừa đảo dưới dạng chạy thủ tục đầu tư như trên. Cuối cùng, khi ông ta biết bị lừa thì đã muộn, ông ta đã đến sứ quán nọ để đề nghị giúp đỡ lấy lại tiền, khi không được giải quyết ông đã quẫn trí mang súng đến trụ sở sứ quán bóp cò giết vài người rồi sau đó vào nhà đá bóc lịch.

Thiết tưởng kể ra câu chuyên trên đây cũng không thừa, mong mọi người hãy cảnh tỉnh trước các cú lừa đảo quốc tế qua e-mail và mạng Internet.

Ngọc Linh