- Thưa GS, có một bạn đọc nêu câu hỏi: Nhiều nước (và vùng lãnh thổ) trong khu vực đã tập trung phát triển vào các ngành công nghệ cao và đã thành công như Nhật Bản và sau này là Hàn Quốc, Singapore, Đài Loan. Trong khi đó,  VN vẫn tập trung vào nông nghiệp. Theo GS, điều này là tốt hay xấu? Việt Nam có nên đi theo con đường của các nước nói trên?

- Đúng là Nhật Bản, Hàn Quốc và Đài Loan đã phát triển được ngành công nghệ cao. Điều mà họ đã làm là thu hút đầu tư nước ngoài và xây dựng một số nhà máy hướng ra xuất khẩu. Khả năng phát triển và quy mô ngành công nghệ cao ở Malaysia và Thái Lan thì hạn chế. Tôi cho rằng, VN có nhiều khả năng phát triển công nghệ cao hơn cả Thái Lan và Malaysia. Đất nước các bạn có đội ngũ nhà khoa học và kỹ sư đông đảo.

Tuy nhiên, một lần nữa, tôi muốn nhấn mạnh rằng VN cần nâng cấp hệ thống giáo dục có trình độ cao hơn, hội nhập hơn với thế giới. Hiện các công ty VN có xu hướng mua máy móc nước ngoài hơn là đầu tư cho nghiên cứu và phát triển.

- Thưa GS có một bạn đọc hỏi thế này: - Một số nước đã chọn CNTT như mũi nhọn phát triển. GS đánh giá như thế nào về CNTT của VN?

- Tôi thấy rằng CNNTT và điện tử vẫn đang trong giai đoạn sơ khởi. VN đã sản xuất khá tốt một số linh kiện điện tử. Từ những gì tôi chứng kiến, tôi nghĩ thách thức thực sự nằm trong các chương trình phần mềm trình độ cao. Tuy nhiên, ngành này có thể đem lại sự tăng trưởng nhanh nhất. Như những gì đã phân tích ở trên, công nghiệp phần mềm trình độ cao rất hứa hẹn mà VN có thể nghiên cứu phát triển. 

- Thế nhưng, công nghiệp phần mềm ở VN trên thực tế không phát triển đúng như VN mong đợi? 

- Tôi nghĩ phần lớn nguyên nhân là do sự sụt giảm kinh tế toàn cầu và sự chững lại của ngành này trên toàn thế giới. Hiện ngành này đã bắt đầu tăng trưởng trở lại. Mặt khác, những nước như Ấn Độ chẳng hạn đã chiếm được miếng bánh lớn trong ngành kinh doanh giá trị này. Bởi vì họ đã phát triển nó trong 20, 30 năm và đã giành được một trong những vị thế dẫn đầu. Chẳng hạn trong lĩnh vực viết nguồn cơ bản, các sản phẩm của Ấn Độ vừa tốt vừa rất rẻ. Khi mức độ hội nhập cao hơn, nó sẽ đòi hỏi nhiều nguồn đầu tư lớn hơn. Và tôi nghĩ VN có cơ hội phát triển tốt công nghệ phần mềm khi đầu tư nước ngoài trở lại và dịch vụ phát triển. Khi đó, VN có thể giành được thị phần đáng kể trong thị trường đang lên đó. 

- Chính phủ VN đã đầu tư khá nhiều vào CNTT, từ giáo dục cho tới hoạch định chính sách và chính phủ điện tử. Tuy nhiên, sự phát triển của công nghiệp IT ở VN vẫn chưa được thành công cho lắm. GS có suy nghĩ gì về hiện tượng này? 

- Tôi cho rằng hầu hết các ngành công nghiệp có thị trường nội địa vững mạnh sẽ dễ dàng hơn trong việc tìm kiếm thị trường xuất khẩu. Ở VN, việc viết một chương trình hay một sản phẩm trí tuệ gặp rất nhiều khó khăn do tình trạng sao chép phổ biến. Vì vậy, khi VN cải thiện được tình hình bảo vệ sở hữu trí tuệ, đầu tư vào thị trường trong nước sẽ nhiều hơn và khi đó, các sản phẩm của VN sẽ tìm được đường ra thị trường thế giới một cách dễ dàng hơn. Nhưng tôi đồng ý với ý kiến của anh là tình hình hiện nay không được khả quan.   

- GS cảm thấy ấn tượng nhất về điều gì ở VN? 

- Điều gây ấn tượng mạnh mẽ nhất đối với tôi là nguồn sinh lực của những con người nơi đây. Mọi thứ dường như đều tàng trữ trong mình nguồn năng lượng dồi dào hơn nhiều nước khác mà tôi đã đến làm việc. Con người ở đây luôn muốn tiến về phía trước....