Có thể nói một vài năm trở lại đây, ngành thông tin di động đã có những bước tiến vượt bậc. Ít ai có thể nghĩ rằng một ngày nào đó, chiếc điện thoại di động nhỏ nhắn hàng ngày lại có thể xem video, nghe nhạc, xem phim và thậm chí là cả xem TV. Những khả năng này đã, đang và sẽ được mở rộng hơn nữa với nền tảng công nghệ vững chắc như hiện nay.

Trong tương lai không xa, có thể là một hoặc hai ba năm nữa, mạng di động sẽ trở thành một mạng truyền dữ liệu tốc độ cao, đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của người dùng. Để có thể thực hiện được các khả năng này, mạng di động phải dựa vào những nền tảng công nghệ mới – 3G, 3,5G và 4G – hay còn gọi là các nền tảng công nghệ di động tương lai.
 
Nền tảng 3G
 
Trong vài năm qua, các nhà cung cấp dịch vụ di động và sản xuất thiết bị di động đã đề cập khá nhiều tới một khái niệm tưởng chừng như quen thuộc – 3G. Mặc dù đã tồn tại từ khá lâu nhưng không phải ai cũng hiểu đích xác cụm từ 3G – dùng để mô tả dịch vụ điện thoại di động thế hệ thứ ba. Trên thực tế, các nhà sản xuất đã không làm tròn bổn phận trách nhiệm khi giải thích rõ ràng khái niệm 3G. Còn đối với người dùng, họ như lạc vào một “mê cung”, trong đó ý nghĩa thực tế của cụm từ 3G lọt thỏm giữa vô vàn tính năng di động đáng ngạc nhiên khác và hầu như không phải lúc nào cũng trở thành hiện thực. Chỉ mãi tới năm 2005, sau nhiều năm trì hoãn, các dịch vụ 3G mới được triển khai tại Mỹ. Thế nhưng câu hỏi về bản chất 3G là gì vẫn chưa được giải thích rõ ràng.
 
Nói một cách đơn giản, công nghệ di động 3G sẽ mang lại những dịch vụ dữ liệu băng rộng không dây cho chiếc điện thoại di động nhỏ bé. Với khả năng truyền dữ liệu từ 144Kbps (nhanh gấp gần 3 lần so với kết nối dial-up 65K) tới 2,4Mbps (xấp xỉ tốc độ của cable-modem), mạng 3G sẽ cho phép thực hiện các tác vụ như: lướt Web, nghe nhạc, xem video, video theo yêu cầu (VOD), tải và chơi game 3D, hội họp video với đối tác… Mặc dù giao diện công nghệ có khác nhưng những gì 3G mang lại sẽ tương tự với kết nối băng rộng trên máy tính.
 
Cũng cần phải nói rõ rằng , những mạng di động đầu tiên ứng dụng công nghệ này - mạng 3G, đã và đang được triển khai tại gần 60 nước trên thế giới, trong đó có mạng của hãng Cingular (Mỹ), Nextel, T-Mobile. 3G là bước tiến vượt bậc so với mạng 2G trước đây. Nếu như mạng 2G chỉ có khả năng truyền tải cuộc gọi thì mạng 3G là hướng đột phá đầu tiên trong công nghệ truyền video và các ứng dụng multimedia qua mạng di động - một khả năng chỉ có thể thực hiện qua mạng Internet trước đây.
 
Với 3G, một chiếc ĐTDĐ có thể biến thành một chiếc máy tính xách tay kết nối mạng. Khả năng truyền tải dữ liệu mạnh mẽ cùng với băng thông rộng lớn sẽ mang đến nhiều tiện ích phong phú cho người dùng, đặc biệt là phục vụ cho các nhu cầu công việc và giải trí. Về công việc, người dùng hoàn toàn có thể thực hiện các thao tác e-mail, video hội họp, trao đổi dữ liệu với đồng nghiệp và đối tác… Về giải trí, ĐTDĐ có thể biến thành một chiếc TV di động, với các chương trình truyền hình được truyền trực tiếp hoặc gián tiếp thông qua công nghệ 3G.
 
Với 3G, chúng ta sẽ có một số tên gọi liên quan như: công nghệ (nền tảng) 3G, mạng 3G, chuẩn 3G. Công nghệ 3G và chuẩn 3G có thể coi là một, trong khi mạng 3G là mạng di động ứng dụng những công nghệ 3G. Trước đây, chuẩn 3G là một chuẩn đơn lẻ, duy nhất và được áp dụng rộng rãi trên toàn thế giới. Tuy nhiên, càng về sau này, 3G càng được phân chia thành nhiều chuẩn khác khác, tuỳ thuộc vào khả năng nghiên cứu của các nhà cung cấp dịch vụ.
 
Nền tảng 3,5G
 
Nền tảng di động 3,5G (hay còn được ký hiệu là "3½G") sẽ dựa chủ yếu vào chuẩn HSDPA (High-Speed Downlink Packet Access). HSDPA là dịch vụ dữ liệu gói dựa vào khả năng truyền xuống (downlink) của chuẩn W-CDMA. HSDPA có khả năng truyền dữ liệu ở tốc độ 8 -10 Mbps qua băng thông 5MHz. 
 
Công nghệ HSDPA đang trong quá trình triển khai tại Bắc Mỹ. Cingular, hãng điện thoại di động lớn nhất nước Mỹ, tuyên bố sẽ bắt đầu triển khai UMTS và mở rộng sang mạng HSDPA vào năm 2005.
 
Nền tảng 4G
 
4G (hoặc 4-G) sẽ là thế hệ thứ tư của mạng di động trong tương lai. 4G được mô tả với hai chức năng chính sau:
 
- Truy cập di động không dây với tốc độ truyền tải dữ liệu cực cao. Công nghệ này còn được dùng để mô tả các công nghệ mạng LAN không dây khác như Wi-Fi và một số “hậu duệ” của chuẩn di động 3G sau này.
 
- 4G còn được gọi với cái tên “Mạng rộng khắp”, cho phép người dùng có thể đồng thời truy cập vào mạng bằng nhiều công nghệ di động khác nhau, như Wi-Fi, UMTS, EDGE, hay bất kỳ một công nghệ truy cập nào khác trong tương lai. 4G còn bao gồm cả công nghệ radio thông minh, có thể quản lý hiệu quả việc sử dụng quang phổ và năng lượng truyền tải, cũng như việc sử dụng các giao thức đường truyền thông minh khác để tạo dựng “Mạng rộng khác”.
.

Các công nghệ di động và tốc độ truyền dữ liệu 

	1G	2G	2.5G	3G	3.5G	4G (và tiếp theo)
Công nghệ	AMPS	GSM CDMA iDen	GPRS 1xRTT EDGE	UMTS 1xEV-DO	HSDPA (nâng cấp cho UMTS) 1xEV-DV	WiMax
Tốc độ	(không có)	Ít hơn 20Kbps	Từ 30- 90Kbps	Từ 144 - 2Mbps	Từ 384-14.4Mbps	Từ 100-1Gbps
Tính năng	Analog (chỉ có chức năng thoại)	Thoại; SMS; gọi hội nghị; caller ID; push- to-talk	MMS; ảnh; trình duyệt Web; audio/video clip; game; tải ứng dụng và nhạc chuông.	Video chất lượng cao; nhạc “streaming”, game 3D; lướt Web nhanh	Video theo yêu cầu (VOD); video hội họp	Video “streaming” chất lượng cao; Video hội họp chất lượng cao, ; Thoại qua giao thức VoIP

Danh sách các khu vực đã triển khai dịch vụ 3G:

Argentina (CDMA2000 1x)
Australia (W-CDMA) (CDMA2000 1x)
Austria (W-CDMA)
Azerbaijan (CDMA2000 1x)
Belarus (CDMA2000 1x)
Bermuda (CDMA2000 1x)
Brazil (CDMA2000 1x)
Canada (CDMA2000 1x)
Chilê (CDMA2000 1x)
Trung Quốc (CDMA2000 1x)
Colombia (CDMA2000 1x)
Cyprus (W-CDMA)
Đan Mạch (W-CDMA)
Dominica (CDMA2000 1x)
Ecuador (CDMA2000 1x)
Phần Lan (W-CDMA)
Grudia (CDMA2000 1x)
Đức (W-CDMA)
Thổ Nhĩ Kỳ (W-CDMA)
Guatemala (CDMA2000 1x)
Hong Kong (W-CDMA)
Ấn Độ (CDMA2000 1x)
Indonesia (CDMA2000 1x)
Israel (W-CDMA)
Italia (W-CDMA)
Jamaica (CDMA2000 1x)
Nhật Bản (W-CDMA, CDMA2000 1x)
Kazakhstan (CDMA2000 1x)
Kyrgyzstan (CDMA2000 1x)
Mexico (CDMA2000 1x)
Moldova (CDMA2000 1x)
Hà Lan (W-CDMA)
New Zealand (CDMA2000 1x) (đang thử nghiệm W-CDMA)
Nicaragua (CDMA2000 1x)
Nigeria (CDMA2000 1x)
Na-Uy (W-CDMA)
Pakistan (CDMA2000 1x)
Panama (CDMA2000 1x)
Peru (CDMA2000 1x)
Ba Lan (CDMA2000 1x)
Bồ Đào Nha (W-CDMA)
Rumani (CDMA2000 1x)
Nga (CDMA2000 1x)
Singapore (W-CDMA)
Slovenia (W-CDMA)
Hàn Quốc (CDMA2000 1x)
Nam Mỹ (đang thử nghiệm W-CDMA)
Tây Ban Nha (W-CDMA)
Thuỵ Điển (W-CDMA)
Đài Loan (CDMA2000 1x)
Thái Lan (CDMA2000 1x)
Ảrập (W-CDMA)
Anh (W-CDMA)
Mỹ (CDMA2000 1x) (đang thử nghiệm W-CDMA)
Uzbekistan (CDMA2000 1x)
Venezuela (CDMA2000 1x)
Việt Nam (CDMA2000 1x)

(Theo Tạp chí Xã Hội Thông Tin)