"Cần mở rộng hơn nữa các mô hình, trung tâm đào tạo về CNTT" là ý kiến đề xuất của nhiều doanh nghiệp tại buổi toạ đàm vào ngày 18/6 giữa các doanh nghiệp phần mềm TP HCM và đoàn đại biểu do đồng chí Phan Diễn, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư thường trực Trung ương Đảng dẫn đầu nhân dịp thị sát một số doanh nghiệp xuất khẩu phần mềm tại TP HCM.

Trong cuộc chạy đua với các nước thuộc khu vực Châu Á để thu hút đầu tư nước ngoài, bài toán khó giải của các doanh nghiệp phần mềm vẫn là vấn đề nhân lực. Ông Nguyễn Hữu Lệ, chủ tịch Hội đồng tư vấn công ty TMA bức xúc: "các doanh nghiệp phần mềm không thiếu tiền, mà chỉ thiếu người". Ông Lệ cho biết: "Nhiều doanh nghiệp đã phải tiếc rẻ mà từ chối hợp đồng vì không đủ nguồn nhân lực để đáp ứng kịp thời công việc".

 TS Lê Trường Tùng, chủ tịch Hội Tin học TP HCM nhận xét: "Với tốc độ tăng trưởng của ngành công nghiệp phần mềm như hiện nay, nhân lực chất lượng cao sẽ phải tăng khoảng 60%/năm thì mới giải quyết được vấn đề".

Một số doanh nghiệp đã tự giải quyết vấn đề nhân sự bằng cách mở các Trung tâm đào tạo để đào tạo riêng cho các nhân viên của công ty. Công ty Paragon Solutions lập riêng một trung tâm về đào tạo và xây dựng hệ thống phần mềm trực tuyến I-Academy hỗ trợ nhu cầu đào tạo của nhân viên toàn công ty. Công ty TMA cũng có riêng một trung tâm chuyên về đào tạo kiến thức về kỹ thuật, kỹ năng và tiếng Anh cho các nhân viên mới. Công ty FPT thì có đến 2 trung tâm đào tạo là NITT và APTECH với quy mô lên đến trên 13.000 người. Và có đến 98% học viên sau khi tốt nghiệp tìm được việc làm ngay.

Ngoài ra, có đến hàng chục Trung tâm chuyên đào tạo về CNTT với những lời hứa hẹn hấp dẫn: học xong đảm bảo có việc làm. Thế nhưng nguồn nhân lực xem ra vẫn không theo kịp với sự phát triển và mở rộng thị trường của ngành phần mềm. Trong năm 2005, các công ty đều có nhu cầu tuyển nhân sự với số lượng từ vài chục lên đến vài trăm người. Trong năm 2005, FPT cần tuyển thêm 5000 người, thế nhưng hiện tại chỉ mới tuyển được 3100 người, dự kiến năm 2006 sẽ tuyển mới thêm 4000 người. Ông Ngô Hùng Phương, Tổng giám đốc công ty Paragon Solutions VN (PSV) cũng cho biết: từ nay đến cuối năm, công ty cần tuyển thêm từ 70-80 người.

Công ty TMA đề nghị xin được đứng ra thành lập trường ĐH Tư Thục TMA chuyên đào tạo các chuyên gia CNTT có trình độ sau ĐH, trước mắt là cho nhân viên của công ty và sau đó sẽ mở rộng ra cho nhu cầu bên ngoài. Ông Nguyễn Hữu Lệ nhấn mạnh: chúng tôi chỉ xin phép nhận được sự đồng ý của nhà nước, riêng kinh phí chúng tôi sẽ tự lo hoàn toàn. Thế nhưng xem ra ý tưởng của ông Lệ có vẻ như rất khó để trở thành hiện thực. Ông Trương Gia Bình, tổng giám đốc công ty FPT cho hay: để thành lập được một trường ĐH, theo đúng thủ tục, trước tiên ông Lệ phải viết một bản đề án trình bày tất cả những vấn đề liên quan đến cơ sở vật chất, giảng viên cơ hữu, giáo trình...Sau khi nộp đề án lên cơ quan quản lý, ông Lệ phải có ngay mặt bằng để đoàn kiểm tra đi xác minh. Sau đó sẽ có sự nghiên cứu và trả lời, và thời gian để trả lời  có đồng ý cho phép thành lập trường hay không có thể lên đến vài năm. Cách đây 5 năm, FPT đã có đề án xin được thành lập trường ĐH, thế nhưng do trong Luật không có ghi dòng nào về việc cho phép công ty thành lập trường ĐH nên đành phải chờ, đến nay, sau 5 năm, đề án này đã được đưa vào diện "quy hoạch". Thế nhưng chừng nào được phép thành lập thì FPT vẫn...chờ.