Hệ thống trung chuyển lưu lượng Internet quốc gia (VNIX), do Trung tâm Internet VN xây dựng, được đưa vào thí điểm từ 11/2003 đến hết năm nay. VnExpress có cuộc trao đổi với ông Lê Nam Trung, Trưởng phòng kinh tế, thống kê của VNNIC, về những vấn đề xung quanh hệ thống này.

- Xin ông cho biết, lý do Việt Nam phải xây dựng trạm trung chuyển lưu lượng Internet - VNIX?

- Bất cứ một quốc gia nào cũng muốn hướng tới việc xây dựng hệ thống trung chuyển lưu lượng Internet quốc gia để có thể tiết kiệm lưu lượng băng thông trao đổi ra nước ngoài, tránh lãng phí thời gian và tiền bạc. Nếu như trước kia các nhu cầu trao đổi thông tin trong nước thường phải đi vòng ra nước ngoài thì nay chỉ cần đi qua VNIX sẽ tiết kiệm được thời gian, chi phí trong khi chất lượng của dịch vụ được tăng lên. Đối với các doanh nghiệp là IXP (Internet Exchange Point) thì họ được tự chủ hơn trong vận hành mạng và phối hợp với các đối tác trong lĩnh vực Internet đồng thời tiết kiệm được chi phí.

Khi có VNIX, sự hợp tác thống nhất giữa các doanh nghiệp Internet trong một quốc gia với nhau sẽ chặt chẽ hơn rất nhiều.

- Vậy tại sao đến bây giờ VN mới thiết lập hệ thống này?

- Cần phải tính đến việc xây dựng vào thời điểm nào thì hợp lý. Chúng tôi cho rằng hiện tại là thời điểm chín muồi để cho ra đời VNIX xét cả về nhu cầu của cộng đồng người sử dụng Internet lẫn điều kiện và tiềm lực của các doanh nghiệp. Hiện số lượng thuê bao sử dụng Internet tại VN đạt hơn 1,4 triệu thuê bao, tương đương với 5,5 triệu người sử dụng và vẫn tăng lên không ngừng. Mặt khác thời gian và lưu lượng thông tin trao đổi của người sử dụng ngày càng nhiều và đa dạng hơn trước, đồng thời hầu hết các IXP đã có cổng Internet đi quốc tế.

- Vì sao VNNIC lại được chọn để xây dựng hệ thống trung chuyển Internet quốc gia?

- Thực tế là cũng có doanh nghiệp muốn làm. Tuy nhiên, nếu như vậy thì rất khó để đảm bảo tính công bằng, khách quan về mặt kinh tế giữa các doanh nghiệp với nhau. Vì thế cần có 1 đơn vị trung gian. Giữa Bộ Bưu chính Viễn thông và các doanh nghiệp cũng đã có tìm hiểu, trao đổi và thống nhất lựa chọn VNNIC tạm thời đứng ra xây dựng hệ thống trung chuyển.

- Việc xây dựng VNIX có những thuận lợi và khó khăn gì?

- Thuận lợi lớn nhất là khi VNNIC bắt tay vào làm đã nhận được sự ủng hộ rất lớn từ các doanh nghiệp nên công việc tiến hành rất khẩn trương. Chỉ có 1 khó khăn là nhiệm vụ này khá bất ngờ đối với VNNIC nên chúng tôi phải tận dụng trang thiết bị dự phòng sẵn có mà chưa thể lên kế hoạch đầu tư mua mới ngay. Ngoài ra, trong vấn đề kết nối thì không phải doanh nghiệp nào cũng sẵn cơ sở hạ tầng đầy đủ để đấu nối với VNIX ngay. Việc này cần phải có thời gian nhất định.

- Khả năng xảy ra tình trạng quá tải tại VNIX là như thế nào?

- Bản chất của VNIX là tạo ra một điểm để các doanh nghiệp có thể kết nối đến và có thể trao đổi lưu lượng. Nó cần những hệ thống để giám sát và điều hành cơ chế chuyển tải lưu lượng, bao gồm: máy chủ, hệ thống định tuyến, hệ thống truyền dẫn… Tuy nhiên, vẫn có tình trạng quá tải nếu hạ tầng trang thiết bị để phục vụ việc làm băng thông truyền dẫn không đáp ứng kịp. Vì vậy mà khi các doanh nghiệp tham gia kết nối với VNIX thì bắt buộc phải tuân thủ các điều kiện về mặt cơ sở hạ tầng và chuẩn kết nối, các nguyên tắc quản lý, cập nhật cơ sở dữ liệu của VNIX. Chẳng hạn như đến một mức sử dụng cận biên nào đó thì doanh nghiệp bắt buộc phải nâng cấp băng thông để đảm bảo thông thoáng trong lưu lượng chuyển tải thông tin trong nước.

- Khi tham gia kết nối với VNIX, các doanh nghiệp phải đóng những loại cước phí gì?

- Hiện nay, khi hệ thống đang trong quá trình thử nghiệm và VNNIC vẫn tận dụng mọi thiết bị sẵn có nên chưa thu bất kỳ khoản phí nào. Tuy nhiên, đa số doanh nghiệp Internet đều có ý kiến đề xuất các thành viên tham gia kết nối cần đóng góp kinh phí vào VNIX để hệ thống hoạt động ổn định và phát triển tốt hơn nữa trong tương lai. Chúng tôi đang nghiên cứu và cân nhắc để có thể đưa ra mức đóng góp một cách hợp lý và đảm bảo tính công bằng đối với các doanh nghiệp. Chẳng hạn như cách tính sẽ dựa trên khả năng sử dụng tại mỗi đơn vị.