Tại Hội thảo Kiên Giang 2004, có khá nhiều báo cáo nêu lên thực trạng ứng dụng và phát triển công nghệ thông tin (CNTT) ở nước ta hiện nay. Trích giới thiệu một số ý kiến của đại biểu.

Ta lại cũng chưa thấy thông tin là nguyên liệu chủ yếu và cần thiết. Chúng ta lại hay lao vào những đề án lớn với kiểu suy nghĩ “máy tính mà, làm việc gì lại không được!?”. Thành thử, khi triển khai, dẫn đến nhiều yếu tố không đồng bộ, gây lãng phí lớn vì máy tính mau lạc hậu và đòi hỏi khấu hao rất nhanh.

Chỉ thị 58 của Bộ Chính trị Đảng Cộng sản Việt Nam về” Đẩy mạnh ứng dụng và phát triển CNTT phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa” khi vạch ra ứng dụng và phát triển CNTT ở nước ta đã chỉ ra đúng nguyên nhân: Nhận thức của các cấp, các ngành và toàn xã hội về vai trò của CNTT chưa đầy đủ.

Bác sĩ đã chẩn đoán đúng bệnh. Nhưng chỉ có cách tìm thuốc đúng thì mới thật sự phát huy ưu điểm của CNTT. Đây lại là một vấn đề lớn. Nó nằm ngoài phạm vi của những người làm công tác CNTT.

 

Ông Ngô Trung Việt, Trung tâm VITEC-Viện CNTT: Không hiểu đúng vấn đề đào tạo con người, ứng dụng CNTT chỉ là lãng phí

Nhóm 1: Giới CNTT (chuyên gia công nghệ, nhà cung cấp dịch vụ,…). Nhóm 1 có đặc điểm là say mê nghề nghiệp, luôn mơ ước CNTT là cứu cánh, là cơ hội đưa đất nước hóa rồng, hóa hổ.

Nhóm 2: Nhà quản lý (chưa thật rõ vai trò…). Nhóm 2 là những công chức các cấp. Đối với họ, việc ứng dụng và phát triển CNTT là trách nhiệm được giao. Đôi khi, còn bị bắt buộc phải học CNTT. Họ thích các dự án CNTT vì "...", nhưng lại chưa chắc thích ứng dụng CNTT vì "...".

Nhóm 3: Người sử dụng, một tập hợp người đông đảo nhất và quan trọng nhất. Nhóm 3 chính là đông đảo nhân dân. Họ không đủ tiền, thời gian và nghị lực để dự các lớp đào tạo CNTT mà chúng ta sẽ mở cho họ (thậm chí miễn phí). Với họ, CNTT là xa xỉ phẩm. Điều quan trọng nhất đối với họ là cơm ăn, áo mặc, nhà ở và học hành của con cái. Nhưng những ước vọng rất đỗi tầm thường này mới chính là động lực cho các nhu cầu khác trong xã hội.

Quan tâm đến nhóm thứ ba - nhóm những người sử dụng - tức là quan tâm đến nhu cầu của họ. Không chỉ quan tâm đến nhu cầu mà còn phải quan tâm đến động lực lợi ích. Chính động lực lợi ích là tiêu chí quan trọng để tìm ra giải pháp cho mỗi nhóm con.

Với nhóm công chức, nếu khoán chi hành chính được thực hiện thì, cho dù chỉ quản lý 20 đề tài một năm, họ cũng sẽ tìm cách tăng năng suất và hiệu quả. Liệu quản lý 20-50 đề tài khoa h0c5-công nghệ (KHCN) mỗi năm có cần ứng dụng CNTT không? Có ai chỉ ra cho họ là trong cái công việc phải quản lý 20-50 đề tài một năm thực sự cần phải có CNTT? Đấy là một bài toán của cải cách hành chính trong quản lý KH-CN mà các nhà CNTT không thể trả lời thay cho họ được.

Với nhóm học sinh-sinh viên, nếu các thầy không dạy tất cả kiến thức mà chỉ dạy cách học, cách hiểu, còn kiến thức sẽ được bổ sung từ các nguồn khác, mà chủ yếu là từ mạng Internet thì chắc chắn họ sẽ tự đến với CNTT và không chỉ có đến cà phê internet để “chat“ mà thôi.

Với các doanh nghiệp, hiệu quả của tiếp thị quảng cáo qua mạng sẽ đem lại lợi nhuận. Mè xửng, tôm chua Huế,... đã bắt đầu lên mạng chính là vì thế!