Các nhà cung cấp trên khắp thế giới đang bắt đầu khóa sổ để kết thúc một năm phát hành những chương trình ứng dụng. Đây cũng là lúc người tiêu dùng rà soát lại trong cả một núi sản phẩm để bình chọn cái nào hữu ích nhất. Trên thị trường thế giới năm nay không có sản phẩm mới phát hành nào có đủ ảnh hưởng để tạo ra một thị trường riêng hay một sự đột biến nào đó trong lĩnh vực này. Tất cả các chương trình ứng dụng quan trọng ra đời trong 12 tháng qua chỉ là các bản nâng cấp, tập trung giải quyết những vướng mắc thực tế của người sử dụng trước sự tiến bộ chóng mặt của công nghệ, nhu cầu về sự tiện dụng trong công việc cũng như sự quá tải thông tin mà xã hội hiện đại đem lại. Dưới đây là những phần mềm được coi là có ảnh hưởng nhất đối với người sử dụng trên thế giới trong năm 2003. Chống spam Ở nhiều nơi trên thế giới, thư rác (spam) đã trở thành sự bức bối số 1 của người sử dụng máy tính. Khó có thể mô tả hết sự khó chịu mà những bức thư không mời đem đến cho mọi người. Người ta ước tính 50% số e-mail gửi đi hằng ngày qua mạng thông tin toàn cầu là spam. Mặc dù hàng loạt công cụ chống thư rác đã được tung ra thị trường trong năm nay, rất ít sản phẩm đem lại tác dụng thực sự hiệu quả. Nói chung, những công cụ chống spam hiện thời mới chỉ làm được một việc là đặt bạn vào thế phải chọn lựa: hoặc nhận thư bằng một phương thức mới không lấy gì làm thoải mái, hoặc chấp nhận ngồi mò tìm những bức thư cần đọc giữa cả đống spam. Microsoft được coi là nhà cung cấp duy nhất tỏ ra đi đúng hướng. Outlook 2003, chương trình gửi/nhận e-mail nằm trong bộ phần mềm Office 2003 của họ, đã khóa được những bức thư không mong muốn tốt hơn so với các chương trình khác trên thị trường. Hạn chế của chương trình này là nếu người sử dụng chưa từng dùng Outlook thì phải nâng cấp sang bộ Office mới nhất mới có được chương trình này. Những ai phải gửi và nhận nhiều thư điện tử trong công việc hằng ngày và thường phải hứng chịu spam chỉ cần đặt chương trình lọc (filter) trong Outlook ở chế độ ngăn chặn cao (high blocking). Khi đó, sẽ chỉ còn rất ít thư rác có khả năng lọt vào hộp thư và sẽ bị gom riêng vào folder junk e-mail. Tất cả số này đều bị đánh dấu “junk” để tùy người sử dụng định đoạt đọc hay xóa. Ngoài Outlook của Micorosft, chỉ có một công cụ chống spam khác được coi là có hiệu quả: Norton Antispam, có thể dùng kèm với Outlook hoặc một số chương trình e-mail khác. Tuy nhiên, phần mềm này có điểm dở là làm chậm hệ thống đến mức mà việc sử dụng nó có thể là một sự thử thách lòng kiên nhẫn của người sử dụng. Ghi đĩa CD và DVD Ổ ghi CD và DVD là một thiết bị khá phổ dụng của máy tính hiện nay. Việc lưu dữ liệu hoặc nhạc lên đĩa CD chưa bao giờ là một chu trình tự xử lý mà phải phụ thuộc vào phần mềm ứng dụng liên quan. Năm 2003, hãng Roxio (Mỹ) tung ra sản phẩm Easy CD Creator 6, thu hút được sự quan tâm của nhiều khách hàng. Trước đây, những phiên bản đầu của dòng phần mềm này đã được cung cấp kèm theo thiết bị của nhiều hãng sản xuất máy tính, tuy nhiên, bị phàn nàn là gây trục trặc và làm hệ thống không ổn định. Creator 6, với nhiều tính năng nâng cấp, phát hành qua website của nhà cung cấp, đã thay đổi được điều này. Từ bảng kiểm soát (control panel), khách hàng có thể tạo ra các file MP3, “đốt” đĩa CD và DVD, tạo ảnh và các đoạn phim video. Chương trình còn hỗ trợ việc thiết kế và in dấu hiệu riêng cho đĩa của người sử dụng. Được đánh giá cao sau Creator 6 là phần mềm Nero của hãng Ahead. Mặc dù cũng được sử dụng khá rộng rãi nhưng giới chuyên môn cho rằng Nero vẫn không tiện dụng bằng Easy CD. Xử lý và in ảnh kỹ thuật số Năm 2003, Adobe phát hành Photoshop CS, bản kế tiếp của Photoshop 7.0. Phần mềm Photoshop từ lâu đã trở thành một công cụ không thể thiếu trong lĩnh vực xử lý đồ họa. Tuy nhiên, phiên bản CS là một sự bổ sung đặc biệt dành cho dân làm ảnh số chuyên nghiệp. Chương trình này bổ sung sự hỗ trợ cho các định dạng file riêng (native) của nhiều loại camera số trên thị trường hiện nay, đồng thời đem lại thêm một số tiện ích xử lý ảnh chụp trong Photoshop Element, một chương trình nhẹ và dễ sử dụng. Mặc dù tính năng in trong Photoshop cũng đã được nâng cấp, việc in ảnh số vẫn tỏ ra khó khăn hơn mức người sử dụng mong đợi. Photoshop CS vẫn đòi hỏi quá nhiều ở người sử dụng, ví dụ như thao tác đặt các loại ảnh khác nhau lên một trang, xác định kích cỡ hoặc độ phân giải khi in vẫn còn phức tạp. Vì vậy, phần mềm dành cho việc in ấn được người sử dụng ưa thích nhất là Qimage, một ứng dụng dành riêng cho in ấn của một công ty nhỏ - Digital Domain. Phần mềm đang được cho dùng thử miễn phí và nếu khách hàng đặt mua thì được nâng cấp không mất tiền suốt đời. Phần mềm tiện ích (utility) Những chương trình nhỏ này, giúp duy trì và hoàn thiện tính hiệu quả của hệ thống cho phép người sử dụng thực hiện nhiều nhiệm vụ khác nhau như ép ổ đĩa cứng (defragmenting), vẫn tỏ ra rất quan trọng. Các bộ phần mềm tiện ích cho hệ thống của một số công ty như Symantec và Ontrack tiếp tục xuất hiện trên thị trường mặc dù tính hữu dụng cho công việc hằng ngày của chúng vẫn còn là dấu hỏi. Hạn chế lớn nhất của loại phần mềm có tính năng làm nhẹ hệ thống này, thật ngạc nhiên, lại vẫn là việc nó làm chậm hệ thống vì dung lượng khá lớn. Nổi bật nhất trong số các phần mềm utility được ưa thích trên thị trường năm nay lại là một số công cụ mà Microsoft đã không còn mấy quan tâm. Trong số này có Winkey, một phần mềm cho phép bạn sử dụng Windows Start để khởi động nhanh các ứng dụng thông qua phím tắt trên keyboard. WinZip và WinRAR cũng tiếp tục giữ vững vị trí của mình trong thị trường này, mặc dù không được đưa vào trong các gói phần mềm đa dụng. Hệ điều hành Nếu bạn, giống như hầu hết người sử dụng trên thế giới, đang có một PC, thì có lẽ chỉ mỗi Microsoft Windows XP là sản phẩm đáng nói đến trong năm nay. Hệ điều hành này vẫn thống trị thị trường. Nhiều khách hàng, bất chấp những trục trặc về an ninh của XP, vẫn coi nó là một phần mềm đáng bỏ tiền để tiếp tục nâng cấp sử dụng. WinXP có độ ổn định cao, giao diện đẹp, tiện dụng khi kết nối Internet, cung cấp nhiều tính năng multimedia, trong đó có cả công cụ xử lý ảnh và ghi CD, mặc dù chỉ là ở cấp độ thấp. Đây là điều mà rất nhiều khách hàng muốn có trên một máy tính gia đình. Phiên bản Home XP phù hợp với đại bộ phận người dùng và vận hành tốt trên PC có Pentium với dung lượng nhớ ít nhất 256 Mb (RAM). Nhìn chung trong lĩnh vực hệ điều hành năm nay, hầu hết các công ty phần mềm tập trung nâng cấp những sản phẩm đã phát hành