Một buổi sáng thức dậy, vừa bật điện thoại di động lên, P. - nhân viên của một công ty nước ngoài - đã bất ngờ nhận được một lúc 14 tin nhắn từ những số máy lạ hoắc với lời lẽ hết sức thô tục, sỗ sàng.

Rồi suốt ngày hôm đó P. liên tục bị quấy rầy bởi những cú điện thoại, tin nhắn để ngã giá, mời gọi...

Ba ngày liên tiếp như thế, P. đành phải hỏi cho ra lẽ và mới biết mình đã bị một kẻ nào đó “bán đứng” bằng cách đưa tên, số điện thoại của cô lên một trang web sex với những lời lẽ “chơi hết mình, yêu hết mình, hãy gọi cho em...”.

Đòn thù forum!

Ngày 6-4-2004, trên forum của trang web viet...com xuất hiện một topic với tựa đề: “Chào sân một món hàng độc” của nick Cojid. Nội dung của nó là gì? “Tôi là new member, xin giới thiệu hai mối hàng chất lượng cao và cực hiếm... Nếu hỏi ai giới thiệu thì bạn nói là bạn của N. nhé. Chúc thành công!”. Và không cần nói, hai nạn nhân bị giới thiệu họ tên và số điện thoại di động kia đã cực khổ đến nhường nào khi suốt ngày bị quấy phá liên tục.

Hai người bị nạn làm chung một cơ quan và đều có chồng con hẳn hoi, trong đó một người là giám đốc. Còn người tên N. ấy cũng cùng tên, chung năm sinh với vị phó giám đốc công ty này. Quả là hiểm độc với chiêu “một topic bắn nhiều con chim”. Nghi ngờ ai? Chị X., một nạn nhân, cho biết: “Chắc là ai đó đã từng bị chúng tôi cho thôi việc nên có hành động trả thù như thế!”.

Vị nữ giám đốc nói trên quả là đau khổ, nhưng xem ra còn may mắn hơn trường hợp chị H. - giám đốc một công ty tại Q.1, TP.HCM - khi bị bầm dập suốt nửa tháng nay. Những cuộc điện thoại gọi đến liên tục khiến chị H. phải lánh mặt một thời gian.

Cái topic quái quỉ ấy trên trang web thegioi... có tên “Nữ giám đốc cần tìm bạn tình” và nội dung được trau chuốt khá kỹ lưỡng: “Một nữ giám đốc góa bụa, xinh đẹp, dễ thương, thành đạt nhưng cô đơn, thiếu vắng một tình yêu. Cần tìm một nam giới để tâm sự, đêm đêm bớt cô đơn, lạnh lẽo...”.

Người nhắn tên Hau, đăng tải tin ngày 28-3. Tin nhắn này ngoài được đăng ở mục quen thuộc “tìm bạn bốn phương”, Hau còn “nhiệt tình” đưa thêm qua hai mục khác là “mua bán nhà đất” và “máy tính, phụ kiện”. Quả là khủng khiếp!

Dù trong tuần qua và đầu tuần này các cơ quan chức năng đã liên tục chặn hai website đăng tải những thông tin bậy bạ nhưng vẫn còn hàng chục website khác có nhiều topic nói về những chuyện trên một cách công khai. Mặt khác, so với những hành động chuyền tay nhau số điện thoại và quấy rối nhau trực diện thì “chiêu” đưa thông tin lên mạng quả thật có sức “phá hoại” không thể tưởng tượng được.

Nỗi khổ không của riêng ai!

Theo luật sư Trần Trọng Tuấn, về mặt nguyên tắc, nội dung tố cáo nặc danh là không được xem xét. Tuy nhiên, chiếu theo điều 122 Bộ luật hình sự thì người đưa ra thông tin sai sự thật, bịa đặt, loan truyền những điều biết rõ là bịa đặt nhằm xúc phạm danh dự hoặc gây thiệt hại đến quyền, lợi ích hợp pháp của người khác... thì phải chịu trách nhiệm hình sự về tội vu khống. Nếu tìm ra tác giả của những thông tin vu khống trên, phía người bị hại có quyền yêu cầu chấm dứt hành vi vi phạm, xin lỗi, cải chính công khai và bồi thường cho người bị xâm hại một khoản tiền bù đắp tổn thất về tinh thần do người vu khống gây ra. Nếu hai bên không tự thương lượng, hòa giải thì có thể nhờ đến sự phán quyết của tòa án.

Tuy nhiên, không phải chỉ có những cá nhân mới bị chơi xỏ như thế. Trường hợp của một trường ngoại ngữ ở TP.HCM gần đây là một ví dụ. Từ đầu năm đến nay trường này nhận được khá nhiều thư rác với các nội dung bôi xấu danh dự cá nhân và cả chất lượng đào tạo của trường: thầy hiệu trưởng tư cách không đứng đắn, trường cấp bằng giả...  

Thư này được phát tán đi một cách nhanh chóng dưới danh nghĩa “tập thể nhân viên liên trường...” gửi đến hầu hết tổ chức, cá nhân và cả email của học viên đang học tại trường. Kết quả là một số người dự định đăng ký học Anh văn ở trường này đã phải từ bỏ ý định.

Cô K.A., phụ trách đối ngoại của trường, cho biết những thông tin sai lệch này hoàn toàn có chủ đích phá hoại và gây mất đoàn kết trong tập thể trường. Trước những lời bêu xấu ấy, phòng giáo dục thường xuyên Sở Giáo dục - Đào tạo TP.HCM đã phải trấn an dư luận bằng cách xác nhận các thư từ, email có nội dung xấu trên là hoàn toàn vô căn cứ.

Một nạn nhân mới toanh của trò nói xấu, vu khống nhau trên mạng nữa là Công ty Dịch vụ hàng không sân bay Tân Sơn Nhất (Sasco Travel). Một username nào đó tự nhận đang gửi từ mail của Sasco để nói xấu chính... Sasco.

Thế là từ khách hàng đến nội bộ công ty đều nhận được những thông tin vu khống, đặt điều nhiều chuyện! Một ngày nhận hơn 5.000 thư như thế, Sasco Travel đã phải cử một nhân viên đứng ra đọc hết các thư này và trả lời từng đối tác một...

Chờ một bàn tay sắt...

Ông Trương Hoài Trang - Phó Giám đốc Công ty Điện toán và truyền số liệu VDC - thừa nhận một thực tế là rất khó xác định những tin tặc như thế. Email thực chất chỉ là một cái thư với một cái tên người gửi được khai bất kỳ (tên ảo) và cùng lúc có thể phát tán với số lượng lớn.

Vì thế, khi nhận được những mail này các nạn nhân có thể nhờ nhà quản lý mạng truy tìm IP và thông qua đó có thể tìm được người gửi nhờ số điện thoại, tên, địa chỉ... Thế nhưng, nếu người gửi lại phát tán thông tin từ một điểm dịch vụ công cộng hoặc IP đó được sử dụng chung thì coi như... vô phương.

Một nhà quản lý mạng khác cho biết mỗi ngày cơ quan anh cũng nhận được không dưới 50 mẩu tin như thế. Trong trường hợp đó chỉ còn biết... delete! Cũng theo nhà quản lý này, một mẫu số chung của những thông tin sai lệch, vu khống phát tán trên mạng đều bắt nguồn từ sự hiềm khích, cạnh tranh không lành mạnh hoặc do bất mãn cá nhân. Những thông tin này về mặt pháp luật là vô căn cứ. 

Thế nhưng, dù là những thông tin vô căn cứ, vu khống nhưng hậu quả của nó cũng ít nhiều gây ảnh hưởng đến uy tín cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp.

Thiết nghĩ cần có những biện pháp đồng bộ như trang bị công nghệ chống thư rác, giáo dục nhận thức, ý thức pháp luật về các tội danh vu khống, truyền bá tin tặc... Trong đó, vẫn cần lắm một “bàn tay sắt” của luật pháp để nghiêm trị những kẻ phát tán thư rác này.