Vào tháng 1/1984, Apple Computer đưa ra chiếc máy Macintosh đầu tiên với những đặc tính thị giác chưa từng được biết tới. Hai thập kỷ trôi qua, bất chấp sự thống trị của PC, dân nghiền Mac vẫn thuỷ chung với dòng sản phẩm lắm thăng trầm này.

Báo chí thời đó đưa ra một loạt định nghĩa về những đặc tính kỳ dị của cỗ máy mới. Chẳng hạn, tờ San Jose Mercury News của Thung lũng Silicon gọi chuột là “một thiết bị cầm tay khi di chuyển sẽ kéo theo chấm sáng trên màn hình”.

Trong lần ra mắt, Apple giới thiệu Mac qua mẩu quảng cáo với một nữ vận động viên ném chiếc búa đập bẹp một nhân vật độc đoán luôn bắt nhân viên tuân lệnh. Nó phản ánh thông điệp của Apple vốn tin rằng điện toán là quá trình sáng tạo thay vì những con số khô cứng. “Đó là một trong những khoảnh khắc ấn tượng nhất của lịch sử công nghệ cũng như quảng cáo”, Friedman, giáo sư Đại học Georgia State, nhận xét.

Theo Friedman, ý tưởng trỏ và nhấn của Macintosh đã truyền cảm hứng cho người ta về hình họa. "Nó khẳng định máy tính không chỉ là những gì tồn tại và nhìn thấy trong văn phòng”, ông nói.

Steve Jobs và Wozniak, những người tạo ra nhãn hiệu Quả táo, đã rất tự hào về đứa con tinh thần của mình. “Hệ thống biểu tượng của Mac tạo ra một cuộc cách mạng về ý tưởng, khiến máy tính trở thành một công cụ hữu ích thay vì thứ gì đó bắt ta đánh vật để học và nhớ”, Wozniak khẳng định. “Cuộc cách mạng này ngày nay vẫn tiếp tục trong tâm trí chúng ta”.

Steve Jobs, với cương vị giám đốc điều hành Apple, gọi Macintosh là “máy tính của mọi người”. Jobs có lẽ đã dự đoán được tính phổ dụng của máy xách tay, máy để bàn và các thiết bị hỗ trợ kỹ thuật số cá nhân ngày nay khi tuyên bố trong 2 thập kỷ tới, Mac sẽ không chỉ là một công cụ văn phòng. “Người ta sẽ xách nó về nhà làm việc vào mỗi sáng chủ nhật, lũ trẻ sẽ xúm quanh nó, thậm chí người ta sẽ mua thêm một chiếc để làm việc tại gia”, Jobs phát biểu hôm ông giới thiệu chiếc hộp màu be mộc mạc cách đây 20 năm.

Song lịch sử của Mac còn lắm kịch tính. Jobs rời bỏ Apple cuối thập niên 80, khiến công ty lao đao trong một thế giới tràn ngập PC. Còn ngôi sao chiếu mệnh của Jobs tiếp tục sáng khi ông chuyển sang lĩnh vực hoạt họa và gặt hái thành công với những bộ phim quen thuộc như Toy Story hay Finding Nemo.

Jobs trở lại công ty vào thập niên 90 với sứ mạng của một vị cứu tinh để vực dậy con thuyền Apple trong cơn bão táp. Nổi tiếng là một người lắm ý tưởng, ông và Apple sau đó đưa ra máy nghe nhạc iPod, dịch vụ tải nhạc iTunes, và phần mềm soạn thảo video iMovie, những sản phẩm được coi là đi trước thời đại.

Được biết tới dưới cái tên “Thầy phù thuỷ Woz”, Wozniak chưa bao giờ chính thức rời bỏ Apple. Song ông chỉ còn tham gia cố vấn một vài dự án tại công ty hiện nay. Cựu kỹ sư của HP dành phần lớn thời gian cho công ty riêng của mình là Wheels of Zeus.

Trong một trận chiến pháp lý dai dẳng suốt thập niên 90, Apple tố cáo Microsoft là “ăn trộm” giao diện của Mac. Vụ việc kết thúc tại toà năm 1997 không làm Jobs và Wozniak hài lòng, dù rằng họ luôn tự hào về chiếc garage cũ nơi đôi bạn khởi nghiệp.

Ngày nay, với những sản phẩm mang tính cách mạng ấy, thị phần của Apple còn chưa đầy 5%, trong khi "ô cửa sổ" Microsoft ngập tràn thế giới.

“Những gì Apple thành công là tập trung nghiên cứu và thiết kế để tạo ra sản phẩm tao nhã nhất”, Friedman khẳng định. “Apple luôn đi trước, song vấn đề là ở chỗ các công ty khác lại bán sản phẩm rẻ hơn và dần chiếm hết những đặc tính khiến Apple nổi bật”.

Dù vậy, những người sử dụng Mac đã tạo ra một cộng đồng độc lập và rất trung thành với nhãn hiệu họ lựa chọn. Họ cũng lao đao khi Apple tụt dốc và phải chiến đấu. “Chính điều đó tạo ra niềm tin yêu với chiếc máy mà họ gắn bó”, Wozniak kết luận.