Khung pháp lý hỗ trợ phong trào phần mềm tự do và mã mở GPL (General Public License) đang được hiện đại hóa để giải quyết rốt ráo hơn vấn đề bản quyền, đặc biệt là cách thức hoạt động trong môi trường mạng và trên các phần cứng được kiểm soát chặt chẽ.

Phiên bản GPL 2 hiện nay đã 13 tuổi và hệ thống luật này đã đi từ chỗ không có gì tới trung tâm của ngành công nghiệp điện toán. Phần mềm GPL hiện rất phổ biến tại 500 công ty hàng đầu trong bảng xếp hạng Fortune và được hầu hết những hãng điện toán lớn sử dụng. Tuy nhiên, sự phát triển nhanh chóng đó cũng đã làm bộc lộ một số bất cập và cần có các thay đổi cần thiết cho phù hợp với thực tế hiện tại.

Luật GPL kiểm soát những lệnh lập trình (mã nguồn) mà các nhà phát triển viết ra rồi chuyển đổi thành các tập tin nhị phân để máy tính hiểu. Hệ thống này cho phép tất cả mọi người xem, sửa đổi và phân phối lại mã nguồn, với điều kiện họ phải công bố rộng rãi những thay đổi đó, đồng thời cấp phép chúng theo luật GPL. Đây là quy định khác với một số dự án mã mở khác vốn cho phép giữ độc quyền mã nguồn.

Một yêu cầu khác là phần mềm GPL phải tích hợp chặt chẽ với các phần mềm khác trong cùng hệ thống. Điều khoản này giúp tạo ra kho phần mềm GPL phát triển không ngừng. Tuy nhiên, nó cũng mang lại rắc rối trong một số trường hợp, đặc biệt là khi mã nguồn GPL được đưa vào các sản phẩm độc quyền. Lúc đó, người phát triển có nguy cơ phải công bố tất cả mã nguồn theo luật của hệ thống này.

Những vấn đề về bản quyền trong GPL được chia làm 2 mảng. Thứ nhất, hệ thống này có nên yêu cầu các nhà cung cấp phần mềm GPL trao quyền tiếp cận và sử dụng trọn vẹn tất cả những công nghệ được bảo vệ tác quyền là một thành phần trong chương trình hay không. Thứ hai, có nên quy định mức phạt cho những người khiếu kiện cáo buộc phần mềm GPL vi phạm bản quyền của họ hay không.

Tác giả GPL Richard Stallman cho biết, ông sẽ thảo luận để giải quyết các vấn đề này trong phiên bản mới, có thể sẽ mang tên GPL 3. Theo ông, các giá trị cốt lõi của hệ thống sẽ vẫn được giữ nguyên. Trong một cuộc phỏng vấn tại Mexico hôm qua, ông khẳng định: “Nói chung GPL sẽ vẫn như cũ. Tôi không muốn bất kỳ ai phát hành phần mềm theo hệ thống này phải phiền lòng với các thay đổi”. Mặc dù vậy, kế hoạch của ông Stallman cũng sẽ không diễn ra trong một sớm một chiều: “Chúng tôi chưa có gì để công bố cả. Chúng tôi biết rõ cần phải làm gì nhưng chưa rõ làm như thế nào”.