Trong khi dịch vụ chứng thực điện tử ở Việt Nam cần hội nhập với thế giới thì Luật Giao dịch điện tử vẫn chưa ra đời, khiến cho ngành ngân hàng phải hoạt động... lưỡng tính: vừa thực hiện một số hoạt động giao dịch điện tử, lại vừa in ra giấy chứng từ giao dịch!

Cục trưởng Cục Công nghệ Tin học Ngân hàng Tạ Quang Tiến đã than phiền như vậy tại hội thảo chuyên đề về Luật Giao dịch điện tử trong khuôn khổ Vietnam ComputerWorld Expo 2004 vào ngày 5/7. Theo ông Tạ Quang Tiến, đó là hoạt động... lưỡng tính, nghĩa là vừa hoạt động theo kiểu hiện đại trong thời đại công nghệ thông tin (CNTT), vừa hoạt động... thủ công!

Trong khi đó, các hoạt động giao dịch điện tử của ngành ngân hàng đang tăng nhanh. Chỉ từ năm 2003 đến nay, số lượng thẻ thanh toán điện tử đã lên đến 356.250 thẻ (256.250 thẻ thanh toán trong nước, 100.000 thẻ thanh toán quốc tế), gấp đôi so với số lượng thẻ của bảy - tám năm về trước và sẽ còn tiếp tục tăng nhanh trong những năm tới. Vẫn theo ông Tiến, hiện có trên 80% nghiệp vụ ngân hàng đã tin học hoá. Ngành ngân hàng đã thực hiện giao dịch trực tuyến (online), chứng từ điện tử và chữ ký điện tử nhưng do cơ sở pháp lý về luật chưa có nên, nếu có vướng mắc gì trong hoạt động, phải đưa ra pháp luật thì rắc rối to... Nhưng may là chưa có gì xảy ra! - ông nói.

Theo ông Vũ Minh Mão, phó chủ nhiệm Ủy ban KHCN&MT của Quốc hội, phó trưởng ban thường trực Ban Soạn thảo Dự án Luật Giao dịch điện tử, Quốc hội đã giao Uỷ ban KHCN&MT chủ trì soạn thảo dự án Luật Giao dịch điện tử để trình Quốc Hội xem xét và thông qua vào cuối năm 2005. Ban Soạn thảo gồm 22 thành viên, với đại diện nhiều Bộ ngành, Hội và Hiệp hội... Một tổ biên tập gồm 24 thành viên cũng đã được thành lập và do TS Mai Anh, uỷ viên Uỷ ban KHCN&MT Quốc hội làm tổ trưởng. Tổ có nhiệm vụ xây dựng kế hoạch công tác theo lộ trình hoàn thành bản thảo dự luật vào cuối năm 2004.

Ngoài ra, một khía cạnh kỹ thuật đóng vai trò không thể thiếu được trong các loại giao dịch điện tử là chứng thực điện tử (hiểu nôm na, kỹ thuật nhằm chứng thực danh tính của những người tham gia gửi và nhận thông tin qua mạng, chứng thực nguồn gốc và nội dung thông tin giao dịch) cũng đang được chú ý xây dựng cơ sở pháp lý thông qua các văn bản pháp lý khác cũng đang được soạn thảo. Đó là Pháp lệnh Thương mại điện tử (do Bộ Thương mại chủ trì), Nghị định của Chính phủ về quản lý, cung cấp và sử dụng dịch vụ chứng thực điện tử (Bộ Bưu chính - Viễn thông chủ trì), Nghị định của Chính phủ quy định việc nghiên cứu, sản xuất và sử dụng mật mã không thuộc phạm vi bí mật Nhà nước (Ban Cơ yếu Chính phủ chủ trì).

So với các nước và lãnh thổ trong khu vực, Việt Nam đi khá chậm trong xây dựng dựng cơ sở pháp lý về giao dịch điện tử. Malaysia đã ban hành Luật Chữ ký Số vào năm 1997, Singapore ban hành Luật Giao dịch điện tử vào năm 1998, Hong Kong có Sắc lệnh về Giao dịch điện tử vào năm 2000. Hàn Quốc có Luật Chữ ký điện tử vào năm 1999 và sửa đổi vào năm 2001. Thái Lan và Nhật Bản cũng đã có các văn bản luật liên quan đến giao dịch điện tử vào năm 2001.