Từ lâu là cách phổ biến nhất cho việc lưu văn bản và các loại file máy tính khác, đĩa mềm hiện nay giống như một con ngựa già đứng nhìn sự xuất hiện của ôtô. Nó vẫn tồn tại nhưng vai trò không còn lớn.

Từ năm 2003, hãng Dell (Mỹ) đã ngừng cung cấp ổ đĩa mềm (floppy drive) cho các dòng máy tính mới của họ, trong khi một công ty nổi tiếng khác là Gateway cũng chỉ cung cấp bổ sung với giá 10 USD đến 20 USD nếu người tiêu dùng có nhu cầu dùng bộ phận này.

“Một số khách hàng khi mua máy tính kêu ca rằng PC của họ không có ổ đĩa mềm nhưng chẳng bao lâu sau, họ nhận ra sự tiện lợi của những công cụ lưu trữ khác và chả mấy khi còn dùng đến đĩa nữa”, Lionel Menchaca, phát ngôn viên của Dell, cho biết. “Nhiều người có thắc mắc như vậy vì chẳng qua xưa nay họ vẫn thấy máy tính luôn có ổ mềm. Trên thực tế, có thể họ chả bao giờ dùng”.

Theo Lisa Emard, đại diện của Gateway, ngày càng có nhiều người sẵn sàng giã từ đĩa mềm. “Nếu khách hàng vẫn yêu cầu thì chúng tôi sẽ tiếp tục cung cấp bộ phận này trên máy”, Emard nói. “Song chúng tôi sẽ lập tức bỏ hẳn ngay khi khách hàng đã sẵn sàng chuyển đổi sang công cụ khác”.

Tarun Bhakta, Chủ tịch hãng Vision Computers, thì cho rằng một số người còn lưỡng lự khi từ bỏ đĩa mềm chỉ bởi vì họ vẫn thấy tiện lợi và thoải mái khi dùng. Ở các cửa hàng bán sản phẩm của công ty này, những mẫu máy mới đều có đủ các linh kiện cần thiết ngoại trừ ổ đĩa mềm. “Khi khách hàng cứ đòi phải có thứ đó, tôi hỏi lần gần nhất họ sử dụng ổ đĩa mềm là khi nào. Rất nhiều người trả lời là không bao giờ dùng”, Bhakta cho biết.

Mặc dù vậy, phần đông những người dùng máy tính hằng ngày với mật độ thấp tỏ ý không muốn từ bỏ công cụ này. “Đối với lũ trẻ đi học thì đĩa mềm có thể giúp chúng mang bài tập về nhà làm và đem đến trường làm tiếp. Đó vẫn là công cụ hữu ích”, một phụ huynh nói. Một người khác chia sẻ quan điểm này: “Tôi chỉ cần một công cụ thật đơn giản để vợ chồng tôi dễ dùng hằng ngày”. Điều này cho thấy thâm niên cũng là một thế mạnh của đĩa mềm vì đã tồn tại suốt từ những năm 70 của thế kỷ trước. Người sử dụng đã quá quen với nó. Đây cũng là công cụ lưu trữ di động có tuổi thọ cao nhất vẫn còn được sử dụng.

Ban đầu, đĩa mềm có kích cỡ to hơn loại phổ thông hiện nay, được sản xuất với lớp vỏ plastic có thể bẻ cong và rộng khoảng 13,3 cm. Apple là hãng tiên phong trong việc phát triển loại đĩa nhỏ hơn, có mật độ lưu trữ cao hơn dành cho dòng máy Macintosh vào giữa những năm 80. Chính “Quả táo” sau này cũng là nhà sản xuất máy tính đầu tiên ngừng cung cấp ổ đĩa mềm trên máy tính khi họ tung ra sản phẩm iMac năm 1998.

Hiện nay, những công cụ thay thế phổ biến cho đĩa mềm là đĩa CD ghi nhiều lần (rewritable) và ổ cứng di động USB. Cả 2 thiết bị này đều có khả năng chứa lượng dữ liệu lớn gấp nhiều lần so với floppy disk và độ bền cũng cao hơn. So với dung lượng 1,44 MB của đĩa mềm (chỉ đủ cho một số văn bản dạng text), CD có thể chứa tới 700 MB còn ổ USB bình thường cũng lưu được từ 64 MB đến 256 MB.

“Đĩa mềm chưa chính thức đi vào dĩ vãng nhưng điều đó đang từ từ diễn ra”, nhà phân tích Tim Bajarin của hãng Creative Strategies bình luận. “Bây giờ thì chúng ta thấy vẫn còn một số người muốn dùng thiết bị ấy, nhưng chẳng bao lâu nữa, họ sẽ nhanh chóng thích nghi với những công nghệ mới”.

Cũng chẳng nhiều năm nữa, đĩa mềm sẽ có thêm bạn đồng hành là đĩa DVD cùng dắt nhau đi vào tủ lịch sử. Chủ tịch Bill Gates của Microsoft gần đây dự đoán 10 năm nữa DVD sẽ trở nên lỗi thời.