Thử tưởng tượng bạn viết thư cho người yêu nhưng trước khi gửi lại đưa cho thằng bạn thân chỉnh sửa cho “mùi mân”, đời nào bạn muốn người yêu biết chuyện này. Thế mà trong thời buổi thư từ qua lại, soạn bằng phần mềm Word phổ biến, rồi gửi kèm bằng email như hiện nay, nếu “nàng” tinh ý một chút sẽ phát hiện ngay.

Tháng trước, Bộ trưởng Tư pháp bang California Bill Lockyer gửi thư cho đồng nghiệp các bang khác kêu gọi hãy cùng nhau siết chặt chuyện tải phim từ mạng về xem chùa, phải phạt thật nặng vào. Khổ nôi tạp chí Wired News tải thư của ông bộ trưởng soạn bằng Word về ngồi phân tích một hồi và phát hiện thư của Lockyer đã được một người trong Hiệp hội Điện ảnh Mỹ xem và sửa chữa. Kiểu này chẳng khác nào một nhà báo viết bài phê phán một công ty nhưng trước đó có đưa bài cho đối thủ công ty này xem và chỉnh sửa cho épphê hơn!

Có lẽ phát hiện gây xấu hổ nhất là vụ Công ty SCO đầu tháng 3-2004 nộp đơn kiện Hãng DaimlerChrysler. Công ty này hiện bị cộng đồng tin học khắp thế giới ghét cay ghét đắng vì từng tuyên bố hệ điều hành Linux có chứa một phần mã nguồn của họ. Linux là phần mềm có mã nguồn mở, ai muốn lấy về dùng, chỉnh sửa tùy ý; hàng ngàn nhà lập trình đã đóng góp không công cho Linux để ngày nay nó là phần mềm hầu như miễn phí và đang là đối thủ đáng sợ của Microsoft. Thế mà SCO kiện Linux và bất kỳ công ty nào đang dùng Linux đòi phải bồi thường. Cái cách công ty kiện bậy để kiếm chác bị chính file Word của họ chứa đơn kiện DaimlerChrysler tố giác. Theo CNet News, phân tích file Word cho thấy ban đầu SCO định kiện Bank of America, rồi sau nhiều cân nhắc thiệt hơn mới chuyển sang tấn công DaimlerChrysler. Rất nhiều thông tin nhạy cảm như thế bị giới tin học phát hiện nhờ đọc file Word của SCO nộp tại tòa.

Có một điều ít người chú ý là phần mềm soạn thảo văn bản Word có chức năng lưu lại mọi chỉnh sửa, tên người biên soạn, ngày giờ chỉnh sửa. Nếu dùng chức năng “theo dõi các thay đổi - track changes”, mọi chi tiết liên quan đến việc soạn thảo văn bản sẽ xuất hiện nếu người đọc tò mò. Ngay cả không dùng chức năng này, những văn bản soạn bằng Word nhưng nếu mở bằng một phần mềm soạn thảo văn bản đơn giản khác như Notepad, sẽ xuất hiện những thông tin giấu kín. Phần đầu có thể toàn là mã, nhưng phần sau sẽ có tên người soạn, những đoạn đã bỏ, những phần nhận xét... Cho dù bạn không nhờ ai viết hộ thư tình, cũng nên cẩn thận khi gửi file Word kèm theo email. Đôi lúc nó tiết lộ về bạn nhiều hơn bạn tưởng