Tại hội nghị thượng đỉnh CNTT - Viễn thông châu Á - châu Đại Dương 2003, Phó Thủ tướng Phạm Gia Khiêm đã giới thiệu chương trình hành động mang tên 'Cơ hội số cho thanh niên nông thôn Việt Nam'. Mục tiêu là vận động 1 triệu thanh niên tình nguyện xóa mù tin học để kết nối 20 triệu thanh niên nông thôn với Internet trong vòng 5 năm tới. Sau đây là trao đổi của chúng tôi với ông Phạm Tấn Công, Tổng thư ký Hội các nhà doanh nghiệp trẻ Việt Nam. Phóng viên: Đề nghị anh cho biết ý tưởng về chương trình này xuất phát từ đâu? Ông Phạm Tấn Công: Đoàn Thanh niên CSHCM đưa ra sáng kiến này và khi trình lên Chính phủ đã nhận được sự nhất trí cao. Sắp tới, Trung ương Đoàn sẽ tiếp tục lấy ý kiến các bộ ngành để hoàn thiện sáng kiến dưới dạng một dự án của chính phủ. Các bộ sẽ cùng vào cuộc bằng việc đóng góp nội dung để xây dựng một cổng thông tin cho thanh niên nông thôn nhằm hướng dẫn về khoa học công nghệ, phân bón, thuốc trừ sâu, cây con... để khi thanh niên cần thì họ sẽ vào trang web đó. Mấu chốt thành công của chương trình này là gì? Quan trọng nhất là huy động được 1 triệu thanh niên tình nguyện xóa mù tin học. Mỗi thanh niên sẽ nhận giúp đỡ, hướng dẫn cho một thôn, một làng nào đó cách sử dụng máy tính. Mấu chốt thứ hai là phải đưa ra được máy tính giá rẻ với số lượng lớn, đáp ứng yêu cầu sử dụng. Bước đầu chúng tôi cũng đã làm việc với một số hãng máy tính lớn trên thế giới và nhận được sự cam kết sẽ cùng với các nhà sản xuất máy tính Việt Nam đưa giá máy tính từ khoảng 400 USD xuống còn 250 USD/chiếc. Nhưng nếu chỉ trông chờ vào thanh niên tình nguyện và tài trợ của doanh nghiệp thì chưa thể khẳng định được là ý tưởng sẽ được triển khai thực hiện một cách thuận lợi? - Tất cả những vấn đề này ban đầu là một ý tưởng, nhưng đến nay đã nhận được những ủng hộ của các bộ, ngành. Tôi xin nhấn mạnh, then chốt vẫn là lực lượng thanh niên tình nguyện, sau đó đến vấn đề cung cấp một số lượng lớn máy tính giá rẻ. Tất nhiên, sẽ phải có các chương trình trợ giúp tài chính dưới dạng trợ cấp của Chính phủ, hoặc tài trợ của các doanh nghiệp cho những khu vực nghèo. Còn ở các khu vực khác thì sẽ cung cấp máy tính giá rẻ dưới dạng bán trả góp. Dự kiến chương trình sẽ có 2 phần: phần thứ nhất là 50.000 máy tính cung cấp cho các vùng khó khăn (trợ giá 30%-90%). Như vậy, sẽ có những máy tính được cung cấp với giá chỉ 25 USD/chiếc. Phần thứ hai, sẽ có khoảng 1-2 triệu máy tính giá rẻ 250 USD/chiếc được cung cấp dưới dạng bán trả góp cho những vùng còn lại. Hội Doanh nghiệp trẻ sẽ làm nòng cốt trong việc bảo đảm hỗ trợ tín dụng, hoặc cung cấp máy tính giá rẻ; Hiệp hội doanh nghiệp phần mềm sẽ đứng ra tổ chức lực lượng chuyên môn để xây dựng các cổng thông tin, trợ giúp kỹ thuật sử dụng và quản lý máy tính, phối hợp với lực lượng thanh niên tình nguyện chuyển tải kiến thức tin học về nông thôn. Từ năm 2004, chúng tôi sẽ bắt đầu các hoạt động thí điểm để sau đó nhân rộng ra. Theo ông, liệu có huy động đủ 1 triệu thanh niên tình nguyện tham gia xóa mù tin học? Việc huy động 1 triệu thanh niên tình nguyện xóa mù tin học trong vòng 5 năm là hoàn toàn thực hiện được. Tất nhiên, không phải chỉ dừng ở việc đưa thanh niên có trình độ tin học từ thành thị về nông thôn. Kinh nghiệm huy động tình nguyện viên tham gia xóa mù chữ trước đây, không nhất thiết cứ phải huy động giáo viên để xóa mù. Mà ở đây, chỉ cần huy động người biết sử dụng máy tính dạy cho người chưa biết sử dụng. Sau đó, chính họ sẽ có quan hệ bảo trợ thông tin, tức là thông qua mạng Internet để giúp nhau xử lý những vấn đề phát sinh ở thôn đó, làng đó chứ không cần phải về tận nơi xử lý. Mục tiêu chung là xóa mù tin học và kết nối Internet để cung cấp thông tin mọi mặt cho nông thôn. Chúng tôi sẽ sử dụng hệ điều hành Linux Việt hóa. Tất cả chương trình, nội dung thông tin sẽ được hiển thị bằng tiếng Việt để phù hợp với trình độ của thanh niên nông thôn. Máy tính cũng sẽ được sản xuất với một cấu hình đơn giản hơn nhằm giúp người dân ở nông thôn dễ tiếp cận.