Trong một chừng mực nào đó có thể coi smartphone như một chiếc PC với nhiều chức năng phục vụ công việc và giải trí. Người thích nhiều có thể tự cài đặt, nghiền ngẫm; người thích ít chỉ cần để gọi - nghe và thêm một chức năng sổ điện tử.

Các loại điện thoại thông minh hiện nay chạy trên rất nhiều hệ điều hành khác nhau tùy theo từng hãng sản xuất. Thông dụng nhất là smartphone chạy trên hệ điều hành Symbian S60. Dưới đây là một số phần mềm cơ bản cho các máy Nokia serie 60.

Quản lý file (Smartfileman): chương trình giúp người sử dụng tổ chức sắp xếp các dữ liệu làm việc theo folder như trên máy tính cá nhân

Chặn cuộc gọi, tin nhắn (Blackballer): khi cài phần mềm này, chủ thuê bao điện thoại sẽ loại bỏ được các cuộc gọi và tin nhắn mình không mong muốn mà không cần đăng ký dịch vụ tại Bưu điện.

Nhắc phút (Minutebeep): giúp bạn chủ động ngắt cuộc gọi, tiết kiệm tiền cước. Ở chiếc điện thoại thông thường, chức năng này đã có sẵn trên máy, bạn chỉ cần "set" là chức năng khởi động. Với smartphone, bạn phải tải phần mềm về và cài đặt.

Xem phim (Smartmovie 2.72): nhờ chương trình này, người dùng có thể tải những đoạn video hoặc cả bộ phim trên mạng về máy để thưởng thức.

Ngoài các phần mềm thông dụng trên, bạn có thể cài thêm chương trình: nghe nhạc (Ultral MP3) hay đọc truyện (Repligo), quản lý ứng dụng (Appman)... Các máy Nokia chạy trên hệ điều hành Symbian S80 Communicator có thể cài đặt được hầu hết những ứng dụng trên. Điện thoại đời mới của hãng Sony Erricson (P800, P900, P910) chạy trên hệ điều hành Symbian UIQ lại không thích hợp với những phần mềm cho Symbian S60 mà phải dùng phần mềm viết cho hệ điều hành Symbian UIQ.

Motorola E680.

Thông thường các trò games mới là kẻ "ngốn" nhiều bộ nhớ, trò càng nặng chơi càng hay, ví dụ Stun car - 3D cần 3MB bộ nhớ. Chính thế, khi muốn cài bất cứ trò chơi mới nào, bạn cần kiểm tra bộ nhớ trống để tránh tình trạng đầy bộ nhớ, treo máy. Đối với điện thoại có khe cắm hotswap (có thể tháo thẻ nhớ mà không cần tắt máy, ví dụ: Nokia 6680 và 6630) thì có thể cài đặt những phần mềm cần thiết, dung lượng nhỏ (Smartfileman, Smartmovie, Full Screen caller...) vào bộ nhớ của máy để có thể dễ dàng thay đổi thẻ nhớ mà vẫn sử dụng được các ứng dụng trên.

Ngoài ra bạn có thể tải phần mềm về máy tính rồi chuyển vào thẻ nhớ thông qua đầu đọc thẻ; hay cắm điện thoại vào máy tính bằng dây cáp rồi tải trực tiếp; cách cuối cùng là dùng cổng hồng ngoại hoặc Bluetooth. Trong ba cách này, cách đầu tiên đơn giản nhất bởi dùng cổng hồng ngoại và Bluetooth thì tốc độ chậm.

Trước khi "update" phần mềm, bạn nên thận trọng để tránh download phải bản bị lỗi hay bản "update" nhưng không có gì đổi mới.