Nhân việc Microsoft hôm 27/8 thêm một lần nữa tuyên bố lùi ngày phát hành phiên bản Windows thế hệ mới tới cuối năm 2006, Chủ tịch hãng phần mềm số 1 thế giới đã trả lời phỏng vấn về những khía cạnh liên quan đến chuyện này.

Trước hết, để đảm bảo hoàn thành đúng thời hạn nói trên, Microsoft đã phải hoãn lại toàn bộ việc phát triển WinFS, một hệ thống file đầy tham vọng nhằm mục đích giúp người sử dụng tìm kiếm tất cả các tệp tin cùng lúc. Việc hãng phần mềm có thực hiện được đúng thời hạn 2006 hay không sẽ là một trong những chủ đề được cộng đồng công nghệ bàn tới nhiều trong hai năm tới.

Longhorn ban đầu dự kiến sẽ ra mắt vào năm nay nhưng sau đó đã vài lần bị lùi thời hạn ra mắt chính thức. Nhiều người dự báo nếu ngày sản phẩm được tung ra tiếp tục bị hoãn sẽ gây những tác động tiêu cực tới ngành kinh doanh PC.

Trong khi đó, sự phổ biến cái tên Linux ngày càng mạnh đã bắt đầu gặm nhấm ngôi vị độc tôn của Microsoft trên thị trường máy để bàn. Bên cạnh đó, Google cũng đang nổi lên như một đối thủ cạnh tranh chủ yếu đối với Microsoft trên Internet. Liệu Longhorn có đủ xuất sắc để áp đảo ảnh hưởng từ những đối thủ kia? Dưới đây là cuộc trao đổi của Kiến trúc sư trưởng Windows Bill Gates với hãng tin CNet:

- Xin ông tóm tắt những gì đã diễn ra với dự án Longhorn.

- Windows là phần mềm được sử dụng phổ biến nhất trên thế giới. Do đó, sự đa dạng về tính năng dành cho người sử dụng cũng như những ích lợi trong việc nâng cấp hệ điều hành này lớn hơn bất cứ sản phẩm nào khác từng tồn tại. Và chúng tôi đang phản ánh điều đó bằng việc đầu tư những khoản khổng lồ vào nghiên cứu phát triển Windows.

Hội nghị các nhà phát triển chuyên nghiệp (PDC) năm ngoái là nơi chúng tôi thực sự bàn kỹ về viễn cảnh của Longhorn cũng những phần mềm khác. Tất nhiên, chúng tôi còn có dự án Service Pack 2 cho Windows XP với ưu tiên cao nhất là tăng cường các tính năng an ninh. Chúng tôi cũng đã phát hành những gì dự kiến, đó là phần mềm Media, phiên bản mới của Windows XP Media Center và Tablet.

Sau đó, một chuyên gia của chúng tôi là Jim Allchin cùng đồng sự là Brian Valentine đã tham khảo ý kiến tất cả mọi người và kết luận bằng câu hỏi: “Chúng ta đang ở đâu? Phản hồi mà chúng ta nhận được từ các nhà cung cấp phần mềm độc lập (ISV) cũng như người sử dụng là gì?”. Thế là Microsoft quyết định cơ cấu lại kế hoạch và công bố thời hạn phát hành mới như quý vị đã biết.

Đây là lần đầu tiên chúng tôi thực sự đặt ra một thời hạn cho việc phát hành Longhorn. Đó là việc rất rủi ro đối với một dự án phần mềm, nhất là một kế hoạch mà trong đó những yêu cầu về tương thích và trọng tâm của các tính năng trong những phiên bản Windows là rất rộng. Song chúng tôi đã tiến rất xa và có đủ phương pháp để tiến hành những việc cần thiết.

- Những thay đổi cụ thể đối với Longhorn là gì?

- Như quý vị đã biết, chúng tôi đang xử lý một trong những phần cơ bản của Longhorn và thay đổi phương thức phát hành. Thực tế, có sự thay đổi trong tất cả các phần cơ bản tạo nên Longhorn. Nhưng đối với Indingo (một công cụ web .Net) và Avalon (công nghệ giao diện đồ họa) thì sự thay đổi đơn giản chỉ là bổ sung thêm phần hỗ trợ cấp độ thấp (down level). Tất cả người sử dụng XP chứ không chỉ Longhorn, sẽ có thể tải phần mềm này. Đó không phải là một khối lượng download nhỏ nhưng cũng sẽ không đến mức bất hợp lý.

WinFS là phần có những thay đổi lớn nhất. Chúng tôi hiểu rằng mình có thể làm được rất nhiều tính năng tìm kiếm trong hệ điều hành không cần cơ sở dữ liệu mà chỉ sử dụng một phần công nghệ text đã sử dụng trong Office. Thực ra, đơn vị MSN cũng đang xúc tiến những công cụ search cục bộ tương tự như vậy dựa trên cùng một công nghệ.

Dù sao chúng tôi cũng đã quyết định tích hợp công nghệ đó và sẽ thu được nhiều lợi ích trong việc dẫn hướng (navigation). Những ích lợi thực sự theo chiều sâu sẽ phải là việc thống nhất hệ thống cơ sở dữ liệu, tức là đưa ngôn ngữ SQL và tất cả các dạng XML lại với nhau. Hiện tại, chúng tôi mới chỉ làm được một phần khiêm tốn ở mảng này trong khuôn khổ WinFS. Trong kế hoạch Longhorn chưa bao giờ có phần hỗ trợ server WinFS. Vì thế, hiện nay chúng tôi đang xúc tiến những công cụ tìm kiếm ở Longhorn và sẽ phát hành WinFS độc lập như một nền phát triển hay một dạng công cụ quản lý thông tin được đồng bộ với việc phát hành một server cơ sở dữ liệu.

- Các nhà sản xuất PC phản ứng thế nào về những vấn đề này?

- Tất nhiên, chúng tôi đã có trao đổi với nhiều đối tác quan trọng, bao gồm cả phía các ISV và những công ty như Intel và HP.

Quan điểm của họ cũng có khác nhau. Chẳng hạn, Intel muốn có sự hỗ trợ chip thật nhiều, hỗ trợ siêu băng rộng, hỗ trợ chuẩn không dây băng rộng WiMax, các tính năng tiết kiệm năng lượng, đa lõi…Dẫu sao, chúng tôi đã phát triển kế hoạch cùng với họ và dự án này thực ra đã là rất ổn nếu xét về việc Longhorn giờ đây là tiêu điểm. Họ đã nhìn thấy sự cam kết về thời hạn phát hành và cũng đã thấy những yêu cầu hỗ trợ phần cứng họ muốn trong các kế hoạch của mình.

- Đâu là nguyên nhân thực sự dẫn đến việc viết lại Longhorn? Đó là vì yêu cầu của đối tác, vì những khó khăn công nghệ của dự án hay những vấn đề về nhân sự?

- Không có chuyện viết lại ở đây. WinFS là một dự án đầy tham vọng. Chưa có ai từng kết hợp cả thế giới văn bản, phần mềm media và những thông tin trong tổng thể cấu trúc khi đem đến một bộ động từ đơn giản duy nhất để cho phép bạn tìm kiếm nội dung đa dạng, di chuyển và tái lặp những công việc này.

Khoảng 15 tháng trước, khi chúng tôi chuyển chuyên viên Peter Spiro thuộc bộ phận database sang phụ trách WinFS, chúng tôi đã đạt được rất nhiều tiến bộ. Những gì xảy ra ở đây là: khi xem xét những cái mới mà chúng tôi muốn bổ sung vào WinFS, điều đó phải gắn chặt với kế hoạch 2007, tức là bổ sung các mục biểu bảng và xác lập kế hoạch cho server.

Tôi, Jim Allchin, Peter Spiro và Steve Ballmer đã thảo luận rất nhiều về vấn đề này trong mấy tuần qua và cuối cùng quyết định không phát hành WinFS cùng Longhorn. Thực ra, nhóm phát triển WinFS đang hoạt động tốt nhưng họ không thể triển khai các tính năng bổ sung để bắt kịp thời hạn 2006. Đó chính là nguyên nhân chuyên môn giải thích tại sao WinFS sẽ ra mắt trong năm 2007.

- Trước đây, khi các ông nói về Longhorn, mọi người đều coi đó là một canh bạc lớn. Với những thay đổi nói trên, phải chăng Longhorn vẫn là một canh bạc lớn? Và Microsoft có phải là dạng công ty chuyên thực hiện những canh bạc như vậy?

- Longhorn là một canh bạc khổng lồ và nó mang theo xu hướng tăng cường sử dụng mã được quản lý bằng .Net. Đây không phải là điều làm được trong ngày một ngày hai. Chúng tôi bắt đầu công việc từ trước khi xúc tiến Longhorn và kể cả sau này cũng còn nhiều việc hơn thế cần phải làm. Tuy nhiên, tôi cho rằng quý vị sẽ luôn coi Longhorn là một dấu mốc lớn nếu xét về mặt xu hướng chủ đạo - sự chấp nhận rộng rãi đối với mã được quản lý trên ứng dụng khách.

Những thứ thông thường mà người ta nói đến, liên quan tới khía cạnh tìm kiếm, thì chúng tôi sẽ đưa vào trong Longhorn 2006. Tuy nhiên, sự đột phá lớn mà trong đó người sử dụng có được tất cả những tính năng mới cùng lúc, đầu tiên sẽ xuất hiện dưới dạng độc lập và rồi sau đó mới được tái xuất và tích hợp trong những lần phát hành hệ điều hành tiếp theo.

- Các ông có những cơ hội gì để phát triển, sản xuất phần mềm hệ điều hành ở nước ngoài (offshoring)?

- Xét về sự phát triển, chúng tôi là một dạng tổng hòa thú vị. Chúng tôi thực hiện hầu hết công việc phát triển sản phẩm tại trụ sở ở Redmond. Chúng tôi coi việc này có hiệu quả vẫn cao và không phải là thứ cần thay đổi.

Microsoft là một công ty toàn cầu và đã hoạt động như vậy từ lâu. Chúng tôi có trung tâm nghiên cứu ở Bắc Kinh (Trung Quốc), trung tâm phát triển ở Ấn Độ và một đơn vị nhỏ hơn ở Israel. Các nhân viên thuộc bộ phận Giải pháp doanh nghiệp của chúng tôi cũng có cơ sở rất lớn tại Copenhagen (Đan Mạch). Bên cạnh đó, bộ phận làm Xbox cũng có phòng thí nghiệm lớn ở Anh. Tuy nhiên, trung tâm lớn nhất của chúng tôi, nơi cho phép Microsoft thực sự phát triển các sáng tạo, phát minh vẫn là Redmond, bang Washington (Mỹ). Longhorn, cũng như tất cả các sản phẩm khác, phần lớn được phát triển tại đây. Một số bộ phận cấu thành của nó được các đơn vị ở nhiều nơi đóng góp nhưng phần chủ yếu vẫn được làm ở đây.

- Khi nhắc đến âm nhạc như một lĩnh vực mà Microsoft có lẽ sẽ phải nhảy vào, ông nhìn thấy những cơ hội gì đang chờ đón trong thị trường này? (Hãng phần mềm dự kiến sẽ tung ra một dịch vụ tải nhạc vào tuần tới).

Về lĩnh vực âm nhạc, chúng tôi đã xác lập được một số dấu mốc trong những gì đã làm. Điều đơn giản nhất là chúng tôi rất tin vào doanh thu từ quảng cáo và từ thương mại điện tử. Khi đã thu hút được mọi người lên mạng và chi tiền, dù là âm nhạc hay nhắn tin SMS, thì luôn có vài công ty nhảy vào cạnh tranh, tiếp cận với công chúng, xây dựng mối liên kết với khách hàng và thực hiện các hoạt động thương mại điện tử.

Chúng tôi sẽ không tiến hành bất cứ một hoạt động độc lập nào trong lĩnh vực mua bán các nội dung số trực tuyến bởi vì chúng tôi tin rằng phải có một hệ thống thanh toán số phục vụ đại chúng khó tính ở tất cả các nước. Microsoft đang đầu tư vào một nền ứng dụng để thực hiện điều này và vào một thời điểm thích hợp, chúng tôi sẽ áp dụng nó vào nhiều thứ, trong đó có âm nhạc. Tóm lại, âm nhạc chỉ là phần cấu thành trong một sách lược rộng hơn. Tôi nghĩ nếu quý vị hỏi Yahoo, họ cũng sẽ trả lời rằng doanh thu từ quảng cáo, giao dịch và thuê bao đều là những phần quan trọng như nhau.